Φιλοσοφική Συμβουλευτική
Με μια βεβαιότητα που κατεδαφίζει δίδυμους πύργους κάποιοι θεωρούν ότι ουδείς πέραν των ψυχολόγων μπορεί να βοηθήσει τον ψυχικά ταλαιπωρημένο άνθρωπο.
Βέβαια δεν διάβασαν ποτέ κάτι άλλο πέρα από την διδακτέα ύλη του κουκουβαγίου τους (δηλαδή του Πανεπιστημίου τους). Δεν υποψιάστηκαν ποτέ τον άνθρωπο στην πολυπλοκότητά του. Και δεν ψηλάφισαν την εσωτερικότητα του ανθρώπου πέρα από τα εγνωσμένα. Δηλαδή πέρα από τις καταθλιπτικές ενοχές, τους αγχώδεις ηθικισμούς, τους ναρκισσισμούς, τους φόβους της σεξουαλικότητας,κλπ.
Σ' αυτούς λοιπόν τους προσκόπους της στάθμης, με την ιερατική γλώσσα η οποία επιστρέφει πάντα γύρω από μια νεύρωση, ή από μια κατάθλιψη, έχουμε να πούμε τα παρακάτω.
Βασικό είναι, για να ασκήσεις ψυχική παρώθηση χρειάζεται το περίφημο "πρόφρων" του Παρμενίδη. Δηλαδή να έχεις μπει στους καταρράχτες της ψυχοσωματικής ύπαρξης, να έχεις κωπηλατήσει στους πόνους και στα πένθη, να έχεις δει τις «αυγές» και τους γιαλούς. Σε κάθε άλλη περίπτωση θα ασκείς μια βίαιη «ψυχοθεραπευτική».
Αλλά και να ξέρεις ότι η νεύρωση επιστρέφει από την πίσω πόρτα. Τι θέλω να πω; Το άτρεπτο, παραφυλάει και εισβάλει. Και οι λέξεις που χρησιμοποιείς για να κρεμαστεί η αγωνία του αναλυόμενου – επισκέπτη, γίνονται οι ίδιες τα νέα συμπτώματα του νευρωσικού βασανισμού.
Να γιατί ο Φρόυντ έγραφε στον Όσκαρ Πρίστερ: « Δεν γνωρίζω αν παρατηρήσατε το βαθύτερο δεσμό μεταξύ των έργων μου « Το ζήτημα της λαϊκής ανάλυσης» και το «Το μέλλον μιας αυταπάτης», στο πρώτο προσπαθώ να προστατεύσω την ανάλυση από τους γιατρούς, και στο δεύτερο από τους κληρικούς. Θα ήθελα να την εμπιστευτώ στα χέρια ενός νέου επαγγέλματος που δεν υπάρχει μέχρι σήμερα. Ενός επαγγέλματος «λαϊκών» θεραπευτών ψυχών που δεν χρειάζεται να είναι γιατροί και δεν πρέπει να είναι κληρικοί».
Και ο Λακάν με μια αφοπλιστική ειλικρίνεια θα μας πει: « Που πήγαν οι υστερικές του παρελθόντος, αυτές οι θαυμάσιες γυναίκες: η Άννα Ο, Η Έμυ Φόν Ν. Όχι μόνο παίζανε κάποιο ρόλο, κάποιο σίγουρο κοινωνικό ρόλο, αλλά όταν ο Φρόυντ άρχισε να τις ακούει, αυτές ήταν υπαίτιες για τη γέννηση της ψυχανάλυσης. Ακούγοντάς τες ο Φρόυντ εγκαινίασε έναν τελείως καινούργιο τρόπο προσέγγισης των ανθρώπινων σχέσεων. Τι αντικαθιστά σήμερα τα υστερικά συμπτώματα του παρελθόντος; Μήπως η υστερία μεταφέρθηκε στο κοινωνικό πεδίο, μήπως την αντικατέστησε η ψυχαναλυτική ανισορροπία; [...] Η πρακτική μας είναι απάτη, το να μπλοφάρουμε, να συγκινούμε τον κόσμο, να τον θαμπώνουμε με κατασκευασμένες λέξεις αυτό ονομάζεται συνήθως υποκρισία. Από ηθική άποψη, το επάγγελμα μας δε στέκεται. Και εν τέλει έχω αρρωστήσει γιατί έχω ένα αυστηρό υπερ-εγώ; (αναρωτιέται ο Λακάν) [...] Το θέμα είναι να ξέρουμε αν ο Φρόυντ αποτελεί ιστορικό γεγονός. Νομίζω ότι απέτυχε. Όπως κι εγώ, σε λίγο καιρό, όλος ο κόσμος δε θα ενδιαφέρεται πια για την ψυχανάλυση. Είναι σαφές ότι ο άνθρωπος περνάει τις ώρες του ονειρευμένος ότι δε θα ξυπνήσει ποτέ. Αρκεί να ξέρουμε εμείς οι ψυχαναλυτές με τι μας τροφοδοτούν οι ασθενείς. Μας τροφοδοτούν μόνο με τα όνειρα τους...»
Το είδατε ποτέ το παραπάνω κείμενο; Το μεταφράζουμε εμείς εδώ για να δείτε οπτικές και πλευρές που σκόπιμα κρύβονται από επαγγελματίες της ψυχοτεχνικής.
Το τελευταίο καιρό κάποιοι στρέφονται στις ανατολίτικες θρησκείες - φιλοσοφίες προσπαθώντας να κάνουν πλύση θυμικού μέσα από τη φιλοσοφία του «κενό». Ο Ε. Φρόμ είναι ένας και ίσως ο πρώτος – από πολλούς- που στράφηκε στην χριστιανική ποιμαντορία και στους Βουδιστικούς απόηχους. Έτσι λοιπόν μας λέει «ότι αν οι άνθρωποι υιοθετούσαν αληθινά τις Δέκα Εντολές ή το Οκταπλό Βουδιστικό Μονοπάτι ως αρχή που να οδηγεί πραγματικά τις ζωές τους, θα επισυνέβαινε μια δραματική αλλαγή στην κουλτούρα μας». (Από το βιβλίο του «Η επανάσταση της ελπίδας».) Βέβαια «Η επανάσταση της ελπίδας» όπως χαρακτηριστικά και πολύ εύστοχα λέει ο Μαρκούζε είναι παραγωγής Γουώλτ Ντίσνεϋ . Όπως και σήμερα οι φιλοσοφίες του «κενού» και οι Ευαγγελικές Εκκλησίες με τα κηρύγματα αγάπης κάνουν θραύση στον αρρωστημένο καταναλωτισμό ο οποίος σε ενδοβάλει με θολούρα ψευδοφιλοσοφίας που σκηνοθετείται και παράγεται μέσα από στη χολιγουντιανή σεναριογραφία. (Δείτε ταινίες με το χρυσοπληρωμένο λαθρόβιο της ανατολίτικη φιλοσοφίας).
Και δυο λόγια για τη φιλοσοφία του «κενού», η οποία είναι ουσιαστικά φιλοσοφία προσποίησης. Κάνεις πως δεν είσαι άνθρωπος, κάνεις πώς να μην είσαι ο εαυτός σου, και πως το κενό είναι αυτό που παίζει όλους τους ρόλους και εσύ πρέπει να είσαι η απόλυτη προσποίηση. Να είσαι δηλαδή εκείνη η ψυχική κατάσταση που αποκτάς συνείδηση στη τεχνική σκιά της τη δύναμης του κενού.
Το παραπάνω κείμενο είναι και μια πρώτη προσπάθεια να ξεκαθαρίσουμε κάποιες απόψεις για το τι πιστεύει η Φ.Σ . Θα συνεχίσουμε.
Απόστολος Αποστόλου.