Η ντροπή έχει να κάνει με το βλέμμα του Άλλου

η ντροπή έχει το βλέμμα του άλλου

Η ντροπή έχει να κάνει με το βλέμμα του άλλου, μας λέει ο Σάρτρ. Το βλέμμα του άλλου μας απογυμνώνει, μας λεηλατεί, μας κατέχει. Αλλά το βλέμμα προχωράει ακόμη περισσότερο υπονομεύει τη στάση της ζωής μας. Μας αποδίδει τεθλασμένες παραμορφώσεις που στην συνέχεια γίνονται το βέβηλο πεπρωμένο μας.

Ο Ρώσος συγγραφέας Μιχαήλ Λέρμοντοβ στο "Ένας ήρωας του καιρού μας" (1840) βάζει τον Πιεστόριν να εξομολογείται με μια μοναδική προαποφασισμένη κραυγή.

"Ναι αυτή ήταν η μοίρα μου από τα παιδικά μου χρόνια. Όλοι διάβαζαν στο πρόσωπό μου τα σημάδια κακών κλίσεων που πραγματικά δεν είχα. Τις υπέθεταν, και αυτές γεννήθηκαν μέσα μου. Ήμουν σεμνός και με κατηγορούσαν για υποκρισία' έγινα πανούργος...Είχα τη διάθεση ν' αγαπήσω τον κόσμο ολόκληρο, αλλά κανείς δεν με καταλάβαινε, και έμαθα να τον μισώ. Η νεότητά μου η άχρωμη εξαντλήθηκε μέσα στους αγώνες μου εναντίον του εαυτού μου και εναντίον του κόσμου ολόκληρου. Επειδή φοβόμουν μήπως με περιγελάσουν, παράχωσα τα ευγενέστερα αισθήματά μου στο βάθος της καρδιά μου-και εκεί πέθαναν. Έλεγα την αλήθεια, αλλά δεν με πίστευαν' και έγινα ψεύτης...Αρρώστησα ηθικά' το μισό μέρος της ψυχής μου δεν υπήρχε πια, είχε ξεραθεί. Το 'κοψα, το πέταξα. αλλά το άλλο μισό εξακολουθούσε να κινείται και να ζει έτοιμο πάντοτε να προσφέρει υπηρεσία σ' όλο το κόσμο".

Παρεξήγηση των προθέσεων; Ερμηνείες που εξουδετερώνουν το ηθικό έρμα του άλλου; Μεθερμηνείες που κινούνται στην ανατομία μιας υποψίας που χρωματίζει τα πάντα με την παραπλανητική επίφαση; Μήπως όλα αυτά διαδραματίζονται στην αντισταθμιστική μετάπτωση της όρασης; Γιατί η όραση απολήγει τις περισσότερες φορές (για να μην πούμε σχεδόν πάντα) σε πιθανές προβλέψεις.