Οι Παλιάτσοι του Μεταμοντερνισμού Α.Αποστόλου
culturaoltre14.wordpress.com-Rivista culturale online
“Οι Παλιάτσοι του Μεταμοντερνισμού. (Ισχυρός είναι αυτός που ονομάζει τα πράγματα)” του Απόστολου Αποστόλου
Ο παλιάτσος (λέξη προερχόμενη ίσως από το straw man) γνωστός και στα αγγλικά ως clown (που προέρχεται από το ισλανδικό Klunni), είναι εκείνος ο χαρακτήρας ο οποίος έχει το καθήκον να διασκεδάζει τους θεατές, ειδικά σε παραστάσεις τσίρκων.
Υπάρχουν παλιάτσοι της σκέψης; Σίγουρα υπάρχουν. Η μεταμοντέρνα εποχή είναι γεμάτη από παλιάτσους σκέψης. Όλοι οι νέοι στοχαστές- κλόουν είναι τα ορφανά του Διαφωτισμού.
Και φυσικά δεν είχαν καταλάβει το λάθος του Διαφωτισμού. Ο Διαφωτισμός πολέμησε τον αντίπαλο βάζοντας την επιστήμη στη θέση ενός φαντασιακού θεού, στη θέση της συλλογικότητας την εξατομικευμένη πειραματική επαλήθευση, στην θέση των έμφυτων ιδεών την ατομική μαθηματική διαίσθηση, στη θέση της ανεξάρτητης εμπειρίας τις ατομικές παρατηρήσεις κλπ. Έτσι η αλήθεια έγινε ένας απόλυτος εγωκεντρισμός.
Οι πάπες της μεταμοντέρνας σκέψης είναι ο Σπινόζα και ο Νίτσε. Η αντίφαση στην οποία ο Σπινόζα γλιστρά είναι η τυπική αντίφαση στην οποία ανήκουν όλοι εκείνοι οι φιλόσοφοι που από τους Στωικούς και μετά έχουν αρνηθεί την ύπαρξη της ελευθερίας υπέρ της αναγκαιότητας. Ο Σπινόζα λέει ότι όλα, εξ ορισμού, πηγαίνουν όπως πρέπει, λογικά, αναγκαστικά. Ο Νίτσε είναι ο τελευταίος άρχοντας, σταυρωμένος από τη δική του ψευδαίσθηση. Ο Νίτσε τονίζει τη μονιμότητα ενός ιεραρχικού κόσμου, στον οποίο η βούληση για ζωή είναι καταδικασμένη να μην είναι τίποτε άλλο εκτός από τη βούληση για εξουσία. Η βούληση για εξουσία γίνεται το νέο πολιτικό σχέδιο. Έτσι, ο ναζισμός (ο οποίος υποστήριζε τη βούληση της ιστορίας) είναι η λογική του Νίτσε στη τάξη της ιστορίας.
Έτσι, η αριστοκρατική εξουσία επιβιώνει ως μια παρωδία του Διαφωτισμού, ως μια γροθιά αγωνίας. Ο Μαρξ, ο Φρόιντ, ο Στάλιν, ο Χάιντεγκερ, ο Σαρτρ, είναι οι όμορφοι γιοι του Διαφωτισμού. Η θεοποίηση της παραγωγής από τον Μαρξ, η φυσικαλισμος του Φρόιντ, το τέλος της εξουσίας στον Στάλιν, η «μυστικιστική και σχεδόν γελοία ποίηση» του Heidegger και οι «υπαρξιακές βλακείες» του Sartre είναι προϊόντα του Διαφωτισμού. Το δόγμα του Διαφωτισμού ήταν: Ισχυρός είναι αυτός που ονομάζει τα πράγματα. Η εκλεπτυσμένη στιλιστική κομψότητα του Διαφωτισμού θα γίνει το σύμφωνο για το μέλλον. Έτσι, οι νέοι πολιτιστικοί πάπες οργανώνουν ένα είδος αυτόματου διανομέα προ-συσκευασμένων εξηγήσεων και ελεγχόμενων συναισθημάτων. Ο Jacques Marie Émile Lacan, ο Bernard-Henri, ο Lévy, ο Raphael και ο André Glucksmann, ο Slavoj Žižek, ο Murray Bookchin, ο Michael Albert κλπ., αναπνέουν την πραγματική απώλεια της σκέψης και γίνονται τα περιστέρια του Διαφωτισμού. Θυμίζουν γριά που σκοντάφτει επάνω στο λόφο κρατώντας τη Βίβλο του Διαφωτισμού στο χέρι της.
Ο νεκρομάντης Lacan μετά τον Massimo Confessore και τον Agostino d’ Ippona μιλά για την επιθυμία ως μεταμοντέρνος θεολόγος και οργανώνει μια νέα θεολογία της Μυστικής Επιθυμίας. Περιγράφει την επιθυμία ως "μια αθάνατη ζωή, μια ασυμπίεστη ζωή, μια ζωή που δεν χρειάζεται όργανο, μια απλοποιημένη και άφθαρτη ζωή" (Lacan, Le Séminaire XI, ρ. 180).
Ο Bernard - Henri Lévy, τείνει προς μια φιλοσοφία μάρκετινγκ. Στο βιβλίο με τίτλο "Εμπιστοσύνη στη νοημοσύνη, το Εβραϊκό πνεύμα", ο Bernard-Henri Lévy γράφει: "Τίποτα που έκανα δεν θα έκανα αν δεν ήμουν Εβραίος". Εργάζεται έτσι στο project για έναν νέο αμερικανικό αιώνα, όπως ο André Glucksmann. O André Glucksmann, πρώην μαοιστής, έγραψε το 2009 στη Le Monde άρθρο υπερασπιζόμενος της γενοκτονική επέμβαση του Ισραήλ κατά της Γάζας: «Το Ισραήλ έχει το δικαίωμα να επιβιώσει, η παρέμβαση δεν ήταν υπερβολική αλλά ανάλογη με τις εξοντωτικές επιθυμίες της Χαμάς». Άλλωστε και ο γιός του, Raphael Glucksmann. θυσιάζοντας τις αποφάσεις της πλειοψηφίας στο κυρίαρχο εγώ μίας μειοψηφίας, περιφέρεται σε κομψούς, φιλελεύθερους-ανθρωπιστικούς και παγκοσμιοποιημένους κύκλους στο Παρίσι. Ο Bernard Henri Lévi όπως και ο πατέρας του αλλά και ο Raphael Glucksmann, εργάζονται υπό την αιγίδα του εβραϊκού διεθνισμού που είναι η ψυχή της αμερικανικής πολεμικής μηχανής.
Ο Slavoj Žižek, ένας «ποπ» φιλόσοφος, ένας προβοκάτορας, με τεράστια υπερηφάνεια, αξιώνει μια θέση στην ιστορία της «φιλοσοφίας της αρνητικότητας». Σαν σπουδαστής της μεταμοντέρνας σκέψης ο Slavoj Žižek, υπερασπίζεται την καρδιά της φιλοσοφίας που στον εικοστό αιώνα θεωρήθηκε ως η αποδόμηση της αρνητικότητας και της αυτουπερβατικης ερμηνείας. Όπως έγραψε ο Carlo Galli: « Ο Slavoj Žižek, είναι αξιοσημείωτος. Είναι ένας προβοκάτορας που θέλει να συζητηθεί και να συζητήσει. Είναι ένας πολύ εκλεκτικός ερμηνευτής, διερμηνέας ενός τρόπου αποδόμησης της φιλελεύθερης δημοκρατικής παράδοσης που αναμιγνύει διάφορα ρεύματα ριζοσπαστικής σκέψης. Ενώ ο John Gray σε άρθρο με τίτλο" Τα βίαια όπλα του Slavoj Žižek "έγραψε ότι ο Slavoj Žižek βρίσκεται στο Μαύρο Μέτωπο της νέας παγκόσμιας τάξης.
Ο Murray Bookchin εκφράζει έναν αναρχικό τρόπο ζωής (Anarchic lifestyle), μιά οριστική διευθέτηση του θέματος που ονομάζεται αναρχισμός. Ο Murray Bookchin ως αισθητικός της θεωρίας του αναρχισμού δεν υπερασπίζεται ορθά το σχήμα ατομικότητα/κοινωνία αλλά το σχήμα αυτονομία/χειραφέτηση χωρίς να δίνει προτεραιότητα στο σχήμα αυτονομία/ελευθερία. " Παραχώρηση του δικαιώματος ακύρωσης των αποφάσεων της πλειοψηφίας στο κυρίαρχο εγώ της μειοψηφίας του ενός." Με άλλα λόγια, ο αναρχισμός πρέπει να τροποποιήσει τον ρόλο του και να αφαιρέσει τελικά τη ‘μάσκα’ της δράσης. Ο αναρχισμός ως lifestyle! Όπως ακριβώς και ο Michael Albert ο οποίος οργανώνει μια μετα-καπιταλιστική αριστερά, δηλαδή μια αριστερά ως μια μεταφορά του φιλελευθερισμού.
Σε αυτόν τον τρομακτικό προσκοπισμό (του Διαφωτισμού) υπάρχουν όλα τα επίπεδα των δικών μας στερεοτύπων: μάρτυρες, ήρωες, μοντέλα, ιδιοφυΐες, στοχαστές, η κολεκτιβοποίηση των ρόλων αντικατέστησε την παλιά πετυχημένη δύναμη των μεγάλων ιδεολογιών.
Απόστολος Αποστόλου -Καθηγητής Φιλοσοφίας
(Μετάφραση από τα Ιταλικά- Μαρία Χατζοπούλου).
