Φιλοσοφική Συμβουλευτική

Ο Λακάν ως συνεπής χεγκελιανός ενισχύει τις βασικές θέσεις του Χέγκελ όταν ο τελευταίος περιέγραφε τις τρείς φάσεις του σκλάβου και αυτές ήταν η στωϊκή, η μηδενιστική και η θρησκευόμενη. Ο Λακάν μιλάει για μια τέταρτη και μοναδική, η οποία χαράσσεται από έναν επίμονο πόθο του σκλάβου, από μια εμμονή του.

Τι μας λέει λοιπόν ο Λακάν. Ο σκλάβος λιποτάκτησε μπροστά στον κίνδυνο του θανάτου και ακύρωσε την ευκαιρία της κυριαρχίας του. Συνειδητοποιώντας ότι είναι θνητός, αναγνωρίζει παράλληλα το γεγονός ότι και ο αφέντης του μπορεί να πεθάνει. Συνθηκολογεί έτσι με τον αφέντη του περιμένοντας τον φυσικό θάνατό του, αρνούμενος όμως την ευχαρίστηση του, μέχρι να δει το φυσικό τέλος του αφέντη.

Έτσι ο σκλάβος δεν φοβάται τον δικό του θάνατο, γιατί τον μετατοπίζει στον αβέβαιο χρονικά αλλά δεδομένο θάνατο του αφέντη του. Περνάει όμως σε μια στάση αναμονής, ή ακόμη καλύτερα σε μια ιδεοληπτική στάση (l' attitude de l' obsessionnel, όπως λέει ο Λακάν).

Ο αφέντης ζητάει πάντα μια μίνιμουμ αναγνώριση από τον σκλάβο, είναι η έσχατη επιθυμία του αφέντη, και την επιδιώκει κατασταλτικά, υποσχεσιολογικά, θεσμικά. Στο σημείο όμως της αναγνώρισης αρχίζει μια διαδικασία εντελώς απρόβλεπτη για τον αφέντη, ο οποίος βλέπει την επιθυμία του όχι στο πρόσωπο του σκλάβου αλλά στη μάσκα του. Και αυτό γιατί ο αφέντης ο οποίος με την βία άρπαξε την ελευθερία από τον σκλάβο, δεν μπορεί να αναγνωριστεί, γιατί έχει διαμορφώσει μια σχέση αυταρχικής επιβολής.

Σε μια άλλη προοπτική κινείται ο Ράιχ και ο Μαρκούζε. Η αυτοσυνειδησία εξαρτάται από τη σχέση επανάστασης και εξουσίας, και κυρίως από το πόσο η δεύτερη κυριαρχείται από την πρώτη, θα μας πει ο Ράιχ. Για να επιτευχθεί αυτό, θα συνεχίσει ο Μαρκούζε επιβάλλεται να περάσουμε στην αποστασιοποίηση του Μπρέχτ. Η αποστασιοποίηση για τον Μαρκούζε επιβάλλει μια συνεχή βίωση της κίνησης χωρίς να επιτρέπει τη ταύτιση του θεατή με το δρώμενο επιδιώκοντας έτσι να επεκτείνει τη στιγμιαία βίωση στο διηνεκές εξαφανίζοντας την αλληλοδιαδοχή επανάστασης και εξουσίας. Η κίνηση που προτείνει ο Μαρκούζε δεν επιτρέπει να ξεφύγει ο επαναστάτης σε μια φτηνή πολιτική γλώσσα ούτε να κρυφτεί πίσω από μια αδιαφανή ορολογία.

Δηλώσεις συμμετοχής έως 12 Ιανουαρίου.