Γιατί ο Πλάτων δεν είναι γιόγκι, δεν είναι ζενιστής, βουδιστής και δεν κάνει διαλογισμό;

plato zenΓιατί ο Πλάτων δεν είναι γιόγκι, δεν είναι ζενιστής, βουδιστής και δεν κάνει διαλογισμό;

Αν κάποιος πει ότι εμείς, σαν πολιτισμός, δεν είχαμε Βουδισμό τότε μάλλον δεν ξέρει πολλά. Γιατί υπάρχει και ελληνικός Βουδισμός. Ο Greco-Buddhism είναι ένα πρώτο δείγμα που αναπτύχθηκε μεταξύ του 4ου αιώνα π.Χ. και 5ου αιώνα στην Ινδία, Κίνα, Πακιστάν, Αφγανιστάν. Όπως επίσης κάποιοι να μην έχουν πληροφορηθεί για το Milinda Panha, ένα βουδιστικό λόγο, που πραγματοποιήθηκε μεταξύ του βασιλιά Μενάνδρου και του βουδιστή μοναχού Nagasena. Σε κάθε περίπτωση όμως αν έχεις διαβάσει τη μυστική διδασκαλία του Ευάγριου τότε σίγουρα κάτι υποψιάζεται. (Πληροφοριακά ο H.U.v Balthasar βλέπει τον Ευάγριο ως βουδιστή και όχι ως «χριστιανό μυστικό». Το ίδιο και ο Ivanka).

Αλλά και οι στωικοί μήπως δεν στέκουν κοντά στο Βούδα; Μήπως η απάθεια δεν είναι μια από τις κοινές τους συνισταμένη. Αλλά και "εύλογος εξαγωγήν", των στωικών πόση εγγύτητα έχει με το χαρακίρι που προτείνει ο T. Deshimaru;

 Η απάθεια δεν είναι η ψυχραιμία, ακόμη δεν είναι η ουδετερότητα, η αοχλησία, η αμεθεξία. Απάθεια σημαίνει να παύσεις να έχεις πάθη. Αποτελεί κατηγορική προσταγή ώστε να «αποκεφαλίσεις - όπως γράφει ένας από τους παρεξηγημένους - το ζωικό τους ανάβρυσμα και ύστερα να καυτηριάσεις τη ρίζα της πληγής. Να ημερεύεις τη δριμάδα τους με καρτερία και αόρατη δύναμη». Η ελληνική στοά θυμίζει ασιατική θρησκεία. Επειδή όμως όπως υπογραμμίζει ο παραπάνω παρεξηγημένος στοχαστής "οι Έλληνες ήταν άσωτοι στην πείνα τους, θρυμματικοί στην εμμονή τους και χαρούμενα μελαγχολικοί. Τους βρίσκουμε έτσι να προτιμούν τη φιλόκαλη σπατάλη του σήμερα από την εξοικονόμηση του υστερόβουλου αύριο."

Η στάση ζωής και η ηθικότητα είναι ενσώματη μας λέει ο Πλάτωνας αλλά και οι Ορθόδοξοι Πατέρες της Εκκλησίας. Με άλλα λόγια έχει να κάνει με μια μεταμόρφωση του σώματος και του πάθους και ποτέ με την εγκατάλειψη τους. Τα πάθη τα μεταποιείς. Γι' αυτό και η ζωή γίνεται κάτι σαν μουσική , κάτι σαν τη μουσική φούγκα, ένα έργο τέχνης που αντικαθιστά την ηθική με την αισθητική. (Βλέπε τη σχέση ανθρώπινης στάσης και αισθητικής μέσα από τη μουσική στον Πλάτωνα .Πολιτεία Ζ, 521a – 534e & Τίμαιος 88c).

Ο Πλάτων αναφέρεται σε μια τετραγωνική ρίζα ή σε μια μουσική κλίμακα καλύτερα, που εναρμονίζει το βίο.Την αποκαλεί τετράδα των αρετών. Πρωτογενής θεωρείται η ανδρεία (Νόμοι ΙΒ,964 d-c), η φρόνησις (Νόμοι ΙΒ 963c), ως δευτερογενής, τριτογενής η δικαιοσύνη (Νόμοι 631c), "κατά σώφρων ψυχής έξις" και τέλος η δικαιοσύνη προκύπτουσα εκ της μείξεως φρονήσεως και σωφροσύνης (Νόμοι ΙΒ 964 b), και (Πολιτεία Δ.430 d «δικαιοσύνης και σωφροσύνης») "ξυμφωνία τινί και αρμονία προσέοικεν". Η τετραγωνική ρίζα ή η σκάλα της αρετής κατά Πλάτωνα είναι η τέχνη της αισθητικής ζωής, το δοκίμιο της ζωής.

Ο Μισέλ Φουκώ το 1978 μυείται στο Ζεν στην Ιαπωνία από τον δάσκαλο Omori Sogen, που διευθύνει την αίθουσα διαλογισμού στο ναό Seionji στην Uenohara. Ο Φουκώ ζει το Ζεν στη πράξη. Στην ερώτηση του δασκάλου Omori Sogen για το τι άποψη έχει για το Ζεν ο Φουκώ, θα απαντήσει: « Αυτό που είναι πολύ εντυπωσιακό στην δική μας χριστιανική πνευματικότητα είναι ότι ψάχνεις διαρκώς μεγαλύτερη εξατομίκευση. Επιθυμείς να αδράξεις αυτό που υπάρχει στο βάθος της ψυχής του ατόμου. Στο Ζεν μου φαίνεται πως όλες οι τεχνικές οδηγούν στην εξαφάνιση του ατόμου».

Ο Ζάου Φουζάν χρόνια υποστήριζε ότι ο ταοϊσμός και ο ζενισμός είναι το μαξιλάρι του αριστοκρατικού αυταρχισμού και του φεουδαρχικού γραφειοκρατισμού της Κίνας και της γεροντοκρατορικής ιεραρχίας της Ιαπωνίας.

(Από το βιβλίο του Απόστολου Αποστόλου «Μαθήματα Φιλοσοφικής Συμβουλευτικής και Φιλοσοφικής Ανθρωπολογίας».